TCMB'nin blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yayımlanan “Altın Fiyatı Kaynaklı Servet Artışının Konut ve Otomobil Piyasalarına Etkisi” başlıklı analiz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda müdür olarak görev yapan Mehmet Selman Çolak ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda uzman olarak görev Mehmet Emre Şamcı tarafından hazırlandı.

Analizde küresel ölçekte jeopolitik belirsizliklerin artması ve merkez bankalarının yoğun altın alımları ile Eylül 2023-Nisan 2025 döneminde uluslararası piyasalarda altın fiyatlarının, ABD doları cinsinden yaklaşık yüzde 77 yükseldiği belirtildi.

Fiyat artışının da katkısıyla, Türkiye’de geleneksel servet tutma araçlarından biri olan altının mevduat içindeki payında artış yaşandığı aktarılan analizde, şu ifadelere yer verildi:

“Altın fiyatındaki yükseliş, Türkiye’de tasarruflarının önemli bir kısmı altın cinsinden olan kesimler için dikkate değer ölçüde servet artışı anlamına geliyor. Böyle bir servet artışının talep üzerinde yukarı yönlü bir etkisi olacağı değerlendirilebilir. Bu yazıda ülkemizde il bazında altın mevduat tercihlerindeki farklılıkları kullanarak, altın fiyatındaki artışın konut ve otomobil gibi alım satıma konu dayanıklı mal piyasalarındaki etkisini inceliyoruz.”

Altın mevduatının tasarruf mevduatına oranının, altın fiyatlarının hızla artmaya başladığı 2023 yılı eylül ayında iller arasında önemli ölçüde farklılaştığının görüldüğü belirtilen analizde şunlar kaydedildi:

“İlgili dönemde illerin birbirinden büyük ölçüde ayrışmasına neden olacak önemli bir gelişme olmadığından, söz konusu farklılaşma bize altın fiyatının servet artışı kanalıyla konut ve otomobil piyasalarındaki etkilerini inceleme fırsatı sunuyor. Servet etkisinin varlığına yönelik önemli bir ipucunu, mevduattaki altın payının yüksek olduğu illerdeki konut birim fiyatlarının 2023 yılı son çeyreğinden itibaren diğer illerden belirgin ölçüde ayrışmasında gözlemliyoruz.”

Analizlerin, Eylül 2023 sonrası dönemde altın fiyatlarındaki keskin artışın konut ve otomobil piyasalarında talep artışına neden olduğuna işaret ettiği aktarılan analizde “Talep artışı, arzı esnek olmayan konut piyasasında fiyatlarda, arzı nispeten esnek olan otomobil piyasasında ise satış adetlerinde artış olarak karşımıza çıkıyor.” denildi.